sizce çok çalışmak hayatı heba etmek midir?

1. Asla böyle çalışmayı tavsiye etmem. Belki kısa bir süre daha iyisine ulaşmak için yoğun çalışmak kabul edilebilir ama uzun yıllar bu şekilde çalışıp hayatta hiçbir şey görmeden ölüp gitmek çok üzücü bir şey. Temel ihtiyaçları karşıladıklarını sonra kalan paranın da mutlu olmak ve eğlenmek için harcanması gerektiğini düşünüyorum. Ben zaten öbür türlü yaşasam kısa sürede kuruyup, solup giderim. Bünyem kötü bir hayatı kaldırmıyor.

2. Kapitalizmin bize kakalamaya çalıştığı bir saçmalık. Patronu zengin etmekten başka ne işe yarıyor? Geriye dönüp baktığında eski zaman kolelerinden hallice her gun iste gecirdigin, pazar gunu de kolunu kaldirmaya halin olmadigindan hicbir sey yapamadığın, ne ailenle ilgilenebildigin, ne gezebildigin ne de eglenebildigin bir hayat. Turkiyede calisma saatleri ve sartlari insani değil.

3. A2, bunun kapitalizm kakalaması olduğuna katılıyorum. Çocukluğumuzdan beri oku, hayatını kurtar, mutlu ol anlayışı vardı. Çocukluk ve ergenlik çağlarımızda gelişmiş ülke çocuklarının yaşamadığı stresi yaşadık sınavlar için. Çalıştık, çabaladık, okuduk fakat sonuç 3 kuruş maaş ve insani olmayan çalışma şartları. Kölelik düzeni gibi bir şey bu.

4. olması gereken değil tabi. geçen yıllara dönüp baktığında sadece çalışmayı hatırlamak hoş olmaz. hatırlanacak bir şey olmaz zaten.

ama ben şöyle bir noktadayım, her şey anlamsız geliyor. o yüzden kişisel olarak zaten zevk almadığım hayatta mutlu edecek bir şey yok. çalışmak en azından odağı işte tutmayı sağlardı belki bu kadar yormazdı her şey. not işsizim.

5. bu arada ben de asla çalışmaya karşı falan değilim. çalışmak insana çok iyi geliyor bana göre, bir işe yarar hissetmek de bir ihtiyaç gerçekten. ama bu kadar çok çalışmak, stresli işler yapmak hiç iyi değil. özel sektörde mesela 10 kişilik iş için 6 kişi ancak çalışıyor bütün yük ve stres bu 6 kişinin üzerinde günlük 9-10 saatlik çalışmalar normal karşılanıyor. mesela sabah 8 akşam 6 gibi saatler normal görülüyor, ben buna karşıyım. haftasonları bize kalmalı, hani ne bileyim kişi çalışırken de gezmesinden, sporundan, hobisinden geri kalmamalı.

bir tanıdığım var mesela mühendis olarak çalışıyor ve gerçekten yoğun çalışan bir kadın. bir keresinde dedi ki iyi para kazanıyorum ama bu parayı harcayacak ne enerjim var, ne de vaktim. yıllık izinde 5 yıldızlı otelde bir akdeniz tatili yapıyor o kadar. bir tanıdığımızın düğünü oluyor x yok, biri vefat ediyor x yok, başka bir arkadaşımızın doğum günü x yine yok çünkü o çalışıyor. bir kızı var, evleri çok uzak olmasına rağmen 70 yaşın üstündeki dede getirip götürüyordu kreşe, çünkü anne-baba yetişemiyor. pazar günlük tek tatilinde de, ev işlerini yapıyorlar eşiyle ve haftaiçi yemek için yemek pişirip buzluğa atıyor. bana göre korkunç bir hayat bu. gerçekten hakları korunan, iş ahlakına sahip olan ve köle gibi çalışmayan avrupalılara çok özeniyorum bu konuda.

6. burda doğru kararı verebilmek için seçeneklerini görmek lazım, yani çok çalışıp az kazanmanın alternatifi nedir? az çalışıp daha az kazanmak mı, hiç çalışmayıp hiç kazanmamak mı? daha az çalışıp daha çok kazanma durumu varsa zaten bunu tercih etmeyecek kimse yoktur ki.

bu arada kazanç ile kastedilen sadece para değildir, bir kısmı para, bir kısmı kendini geliştirme, tecrübe, üretime katkı sağlama, bir işe yaradığını hissetme ve mesleki tatmin olabilir.

bir de koşullar da önemli, geçim sıkıntınız var mı, statü atlama hırsınız var mı, hayattaki hedefiniz nedir? bu günü iyi geçirmek için yaşayan biriyle yarını için çalışmak zorunda olan birinin seçimleri farklı olacaktır. herkes geleceğe yatırım yapmak zorunda değil.

7. Tabii ki de heba etmektir. Bu yüzden modern köleyiz biz.